[ad_1]
گروه اقتصادی خبرگزاری تسنیماقتصاددانان می گویند: قصد دارد وضعیت شاخص های اقتصادی در دهه 90 را تشریح کند و دلایل رکود و تعطیلی اقتصاد در آن دهه را در مورد «یک دهه رکود، درس، تجربه» توضیح دهد.
یکی از اتفاقات تلخی که اقتصاد ایران در دهه 90 به دلیل اتخاذ سیاست های اقتصادی غلط توسط دولت های وقت شاهد بود، افزایش بی عدالتی در توزیع برابر درآمد و به نوعی تشدید شکاف طبقاتی و رشد فقر بود. به ویژه در دهک های پایین و متوسط درآمدی، شاخص اصلی آن افزایش ضریب جینی است.
لازم به ذکر است که ضریب جینی یکی از مهمترین شاخص های سنجش نابرابری در توزیع ثروت و درآمد است. اگرچه علم اقتصاد در بیشتر مواقع بر تخصیص بهینه منابع متمرکز است، اما اهمیت نحوه توزیع درآمد و ثروت نباید توسط سیاستگذاران نادیده گرفته شود.
به طور کلی، ضریب جینی صفر نشان دهنده برابری کامل است که در آن همه مقادیر یکسان هستند (یعنی زمانی که همه درآمد یکسانی دارند). ضریب جینی یک (یا 100%) نشان دهنده حداکثر نابرابری بین مقادیر است.
بر اساس گزارش های منتشر شده از سوی مرکز آمار ایران، ضریب جینی در بیشتر سال های دهه 90 رو به افزایش بوده است. این در حالی است که در طول دهه 1980 ضریب جینی همیشه در جهت نزولی بود که نشان دهنده کاهش نابرابری در توزیع درآمد است.
افزایش ضریب جینی در دهه 1990
گزارش مرکز آمار ایران از ضریب جینی در سال 1390 هر سال نشان دهنده نابرابری بیشتری است. در سال 1391 این ضریب 0.3659 را نشان داد که در سال 1392، اولین سال دولت یازدهم، به 0.3650 رسید و از آن سال ضریب جینی به طور پیوسته از برابری فاصله گرفت.
بر اساس این گزارش، در سال 2013 ضریب جینی به 0.3788 رسید و در سال 2014 0.3851 را نشان داد. در سال 2015، ضریب جینی به 0.3900 می رسد و در سال 2016 به 0.3981 افزایش می یابد.
در بین هشت سال دولت یازدهم و دوازدهم، سال 2017 بدترین سال از نظر نابرابری بود. در آن سال ضریب جینی به 0.4093 رسید و نابرابرترین رقم در کل دهه 1390 بود. اگرچه در سال 2018 ضریب جینی اندکی بهبود یافت و به 0.3992 رسید، اما در سال 2019 با جهشی به سمت نابرابری بیشتر به 0.4006 رسید.
کاهش مصرف سرانه ایرانیان در دهه 90
شاخص دیگری که می توان برای بررسی وضعیت رفاهی خانوارهای ایرانی در دهه 90 استفاده کرد، مصرف سرانه ایرانیان در آن دهه است. همانطور که در نمودار زیر نشان داده شده است، در پایان سال 2019، میانگین مصرف ایرانی ها در سال 2019 به کمتر از 30 میلیون تومان (حدود 27 میلیون تومان) رسیده است که در سال 2019 حدود 37 میلیون تومان بوده است. به عبارت دیگر، طی دهه 90 متوسط مصرف سرانه ایرانیان حدود 10 میلیون تومان کاهش یافت.
لازم به ذکر است طی دهه 80 متوسط مصرف ایرانیان همچنان رو به بهبود بوده و از زیر 20 میلیون تومان به بالای 30 میلیون تومان رسیده است.
لازم به ذکر است که نمودار زیر میانگین مصرف هر شهروند ایرانی را با توجه به قیمت های سال 1400 نشان می دهد.
بانک جهانی: دهه 1990، دهه گمشده اقتصاد ایران
اخیرا بانک جهانی در گزارشی از وضعیت فقر و رفاه توزیع شده در دهه 1990 (2011-2020) در ایران تاکید کرده است: دهه گذشته (2011-2020) را می توان از نظر «دهه گمشدگان» دانست. فرصت های رشد اقتصادی طی سال‌های 2011 تا 2020، رشد سرانه تولید ناخالص داخلی (GDP) به میانگین سالانه 6 درصد کاهش یافته است.
بر اساس این گزارش، ایران از زمان انقلاب اسلامی تاکنون پیشرفت چشمگیری در کاهش فقر داشته است. اما در دهه گذشته نزدیک به 10 میلیون ایرانی با فقر مواجه بوده اند.
بین سال‌های 2011 تا 2020، نسبت جمعیت ایران زیر خط فقر بین‌المللی برای کشورهای با درآمد متوسط رو به بالا (UMICs) از 20 درصد به 28.1 درصد افزایش یافته است.
از این رو، در دوره مذکور نه تنها بر تعداد ایرانیان فقیر افزوده شد، بلکه سطح محرومیت آنان نیز گسترش یافت. در پایان دهه مذکور شاهد این واقعیت هستیم که 40 درصد مردم ایران در شرایطی قرار دارند که در آینده نزدیک با احتمال بیش از 20 درصد در معرض فقر قرار خواهند گرفت. در حالی که این میزان نسبت به سال 1390 ده درصد افزایش داشته است.
انتهای پیام/
[ad_2]
